Việc sơ cứu bỏng kịp thời và đúng cách sẽ giúp giảm thiểu tổn thương da, hạn chế mức độ nghiêm trọng và hỗ trợ cho quá trình điều trị, phục hồi của bệnh nhân sau này. Do đó, mọi người nên tự trang bị kiến thức về cách sơ cứu khi gặp phải tình huống bị bỏng để có thể áp dụng kịp thời. Dưới đây là cách sơ cứu bỏng mà Bảo vệ Long Việt chia sẻ bạn có thể tham khảo.
Tác nhân gây bỏng thường gặp trong sinh hoạt
Trong cuộc sống, có nhiều yếu tố có thể gây ra bỏng. Chúng ta có thể phân loại những yếu tố này thành bốn nhóm chính:
- Bỏng do nhiệt như: Bỏng từ nước sôi, dầu nóng, hơi nóng hoặc lửa,…
- Bỏng điện: Bị sét đánh hoặc điện giật,…
- Bỏng do hóa chất như: Da bị tổn thương khi tiếp xúc với các axit mạnh, bazơ mạnh, muối kim loại nặng hoặc những hóa chất tương tự,…
- Bỏng do tia vật lý (hiếm gặp) như: Tia hồng ngoại, tia X hoặc tia laser,…
Phân loại các cấp độ bỏng
Các biện pháp sơ cứu cho vết bỏng được thực hiện tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nặng nhẹ của thương tích. Khi bị bỏng, làn da thường là phần bị ảnh hưởng nhiều nhất. Trong trường hợp bỏng nghiêm trọng, tổn thương có thể lan sâu vào lớp da, tác động đến cơ bắp, mạch máu, dây thần kinh và thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh.
Mức độ nghiêm trọng của vết bỏng có thể được phân loại thành nhiều cấp độ khác nhau dựa trên các đặc điểm của tổn thương.
Bỏng nông
- Độ 1: Vết bỏng chỉ ảnh hưởng đến bề mặt da, với vùng da hơi đỏ. Sau khoảng 3 đến 4 ngày, vết thương sẽ nhanh chóng phục hồi và không gây tác động lớn đến sức khỏe.
- Độ 2: Vùng da bị bỏng đã bị tổn thương sâu đến lớp biểu bì. Lúc này sẽ có xuất hiện túi phỏng nước và cần được chăm sóc kỹ lưỡng. Cấp độ này có thể tự khỏi trong vòng từ 1 tuần đến 10 ngày, khu vực da phục hồi sẽ có màu nhạt hơn so với khu vực xung quanh.
- Độ 3: Da bị tổn thương sâu hơn nhưng vẫn chưa ảnh hưởng đến gốc lông, tuyến bã và tuyến mồ hôi. Tại cấp độ này, vết bỏng có vòm dày, màu đỏ và bên trong chứa dịch trắng đục. Thời gian hồi phục sẽ kéo dài hơn so với hai cấp độ trước, khoảng 15 ngày.
- Độ 4: Vết bỏng xâm nhập sâu vào bên trong, gây tổn thương đến trung bì và liên quan tới vùng cận hoại tử.
Bỏng sâu
- Độ 1: Da bị tổn thương nghiêm trọng, các thành phần của biểu mô đã bị hủy hoại. Tình trạng hoại tử có thể là ướt hoặc khô. Vào giai đoạn này, vết bỏng cần phải được điều trị y tế và không thể tự hồi phục.
- Độ 2: Ở mức độ này, các lớp sâu dưới da như gân, cơ, xương hoặc thậm chí là nội tạng đã bị tổn thương, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng và có thể đe dọa tính mạng của nạn nhân.
Top 6 cách sơ cứu bỏng tại nhà
Điều đầu tiên bạn nên thực hiện là rời khỏi khu vực bị bỏng để tránh tình trạng bị thương nặng hơn:
Cách sơ cứu bỏng do hỏa hoạn
Khi xảy ra cháy lớn, bạn có thể dập lửa bằng cách sử dụng chăn ướt để đè lên ngọn lửa hoặc đổ cát vào đó. Nếu lửa bén vào quần áo của bạn, hãy lăn tròn trên mặt đất để dập tắt lửa.
Có ba cấp độ bỏng như sau:
Cấp độ 1: Bỏng bề mặt
Ở cấp độ này, da chỉ bị đỏ bên ngoài, gây cảm giác đau nhức và khó chịu. Để sơ cứu bỏng do hỏa hoạn, bạn nên ngâm vùng bị bỏng trong nước mát, sạch khoảng 15-20 phút. Sau đó, nhẹ nhàng thấm khô vết bỏng bằng khăn sạch và băng lại bằng băng gạc sạch.
Cấp độ 2: Một phần da bị bỏng
Tại cấp độ này, lớp biểu bì và một phần lớp chân bì da bị tổn thương, xuất hiện các túi nước phồng lên. Khi các túi này vỡ, vết thương sẽ rất đau. Để sơ cứu, bạn nên ngâm vết bỏng trong nước mát, sạch hoặc giữ dưới vòi nước chảy nhẹ. Tiếp theo, băng vết thương cẩn thận để tránh bụi và đến cơ sở y tế gần nhất.
Cấp độ 3: Tổn thương toàn bộ lớp da dưới biểu bì
Đây là cấp độ rất nghiêm trọng. Toàn bộ lớp biểu bì, lớp bì và lớp mỡ dưới da đều bị tổn thương, da sẽ có màu cứng và xám. Để sơ cứu, bạn nên ngâm vết thương trong nước khoảng 15-20 phút. Nếu có thể, sử dụng miếng gạc lạnh để đắp lên vết thương. Sau đó, cần phải đi cấp cứu ngay lập tức.
Cách sơ cứu khi bị bỏng nước sôi
Bạn nên nhanh chóng cho vết bỏng vào nước sạch và mát trong khoảng 10–20 phút. Lưu ý không sử dụng đá và không xối nước quá mạnh vì có thể làm bong da, làm tổn thương nặng hơn.
Cách sơ cứu cho vết bỏng do nước sôi này sẽ giúp giảm triệu chứng đau và sưng, đồng thời ngăn không cho vết bỏng lan rộng hơn. Sau đó, bạn hãy dùng gạc sạch đã được tiệt trùng hoặc một miếng vải nhỏ sạch để băng lại chỗ da bị bỏng. Điều này sẽ bảo vệ vết bỏng khỏi bụi bẩn.
Nếu vết bỏng nhỏ và nhẹ, bạn có thể tự chăm sóc tại nhà. Đối với những vết bỏng lớn và nghiêm trọng, sau khi làm dịu vết thương bằng nước, bạn nên nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị.
Cách sơ cứu bỏng do nguồn điện
Khi đã di chuyển người bị bỏng ra khỏi nguồn điện, bạn hãy kiểm tra xem nạn nhân có thở hay không và nhịp tim của họ. Nếu người đó không thở hoặc không tim đập, bạn cần tiến hành hô hấp nhân tạo và hồi sức tim phổi, đồng thời gọi ngay số cấp cứu 115.
Ngoài ra, bạn cũng nên xem xét tình trạng vết bỏng do điện. Nếu như vết bỏng làm cho quần áo dính vào da, bạn không được gỡ quần áo ra. Hãy sử dụng kéo để nhẹ nhàng cắt bỏ các phần quần áo không dính vào da. Không nên dùng dầu mỡ, kem đánh răng hay đá để chườm lên vết bỏng. Cũng không nên sử dụng khăn mặt hay khăn tắm có nhiều sợi nhỏ để đắp lên vết thương. Vì điều này có thể khiến sợi vải bám vào da, làm cho vết thương trở nên nghiêm trọng hơn và dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng.
Nếu nạn nhân cảm thấy lạnh, bạn có thể đắp chăn cho họ, nhưng cần chú ý không che phủ lên vùng bị bỏng.
Cách sơ cấp cứu bỏng do hóa chất
Bỏng do hóa chất có thể xuất phát từ các nguyên nhân như axit trong pin ô tô, chất tẩy rửa, amoniac và chất vệ sinh răng giả.
Ngay lập tức, bạn cần sơ cứu vết bỏng do hóa chất bằng cách để vùng bị thương dưới vòi nước mát chảy nhẹ khoảng 15-20 phút. Nếu bạn gặp phải tình trạng bỏng mắt do hóa chất, hãy rửa mắt liên tục với nước trong 20 phút. Sau đó, bạn cần đến bệnh viện ngay lập tức.
Nếu cảm thấy đau quá mức, bạn có thể sử dụng aspirin trước khi đến bệnh viện. Tuy nhiên, cần lưu ý không cho trẻ em dưới 18 tuổi sử dụng thuốc này vì có thể gây ra hội chứng Reye.
Cách sơ cấp cứu bỏng do hắc ín hoặc nhựa nóng
Bạn nên ngay lập tức rửa vết bỏng bằng nước lạnh để làm mát vết thương và loại bỏ hắc ín hoặc nhựa nóng. Tiếp theo, bạn hãy gọi số điện thoại cấp cứu 115 hoặc đến bệnh viện gần nhất.
Cách sơ cứu khi bị bỏng dầu ăn
Nấu ăn có thể khiến bạn dễ bị bỏng do dầu bắn ra trong quá trình chiên. Khi bị bỏng, bạn nên ngay lập tức cho vùng bị thương dưới vòi nước chảy nhẹ hoặc trong chậu nước sạch và mát. Cách này giúp giảm đau và ngăn tình trạng bỏng lan rộng. Hãy xả nước cho đến khi cảm thấy bớt đau.
Tiếp theo, bạn dùng nước muối sinh lý để vệ sinh vết bỏng rồi băng lại bằng gạc vô khuẩn. Sau đó, nên đến bệnh viện gần nhất để được khám chữa. Đừng chườm đá lên vết bỏng vì điều đó có thể làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn.
Ngoài ra, nếu vết bỏng nhẹ và đã được bác sĩ xử lý kỹ lưỡng, bạn có thể thử những biện pháp chữa bỏng tại nhà như sau:
- Nha đam: Bạn gỡ vỏ lá nha đam, lấy gel bên trong và đắp lên vết bỏng khoảng 20 phút để giảm cảm giác khó chịu. Biện pháp này cũng giúp làm dịu da và ngăn ngừa sẹo.
- Mật ong: Với tính năng kháng khuẩn và trị sẹo, mật ong có thể được thoa hàng ngày, giữ trên da khoảng 10 phút rồi rửa sạch.
- Nghệ: Lấy củ nghệ tươi, cạo vỏ, rửa sạch và giã để lấy nước, sau đó thoa lên vết bỏng khi da đang hồi phục. Cách này giúp vết thương không bị thâm và sẹo khi lành lại.
- Cây lá bỏng: Rửa sạch lá cây và giã nát, sau đó đắp lên vết thương. Phương pháp này giúp vết thương nhanh lành mà không để lại sẹo.
- Khoai tây: Cắt lát khoai tây và đặt lên vết bỏng sẽ giúp làm dịu và giảm nguy cơ phồng rộp.
Bài viết trên, cho thấy rằng bỏng thường xảy ra trong cuộc sống hàng ngày. Thế nhưng, không phải ai cũng biết cách sơ cứu bỏng đúng cách để giảm thiểu tổn thương. Chính vì vậy, Bảo vệ Long Việt mong rằng qua bài viết này, bạn sẽ hiểu rõ các phương pháp sơ cứu và chăm sóc da bị bỏng nhằm tránh những hệ lụy không mong muốn.
Tham khảo:
TOP 4 Cách Phòng Cháy Chữa Cháy Cơ Bản Bạn Cần Biết
Chia Sẻ Những Cách Sơ Cấp Cứu Khi Bị Điện Giật An Toàn
Cách Sơ Cứu Đuối Nước Và Những Điều Cần Biết
